تعاریف
مجموعه سازی ؟
عمل یا فرایند انتخاب ،تهیه ،خرید یا سایر روش های دسترس پذیر ساختن محتوای منابع اطلاعاتی مورد نیاز جامعه کتابخانه است
ـ فرایندهای مجموعه سازی ؟
یک ـ شناخت جامعه استفاده کننده از کتابخانه
دو ـ شناخت و ارزیابی انواع منابع و رسانه ها
سه ـ شناخت روش های مختلف تهیه منابع و
ابزارهای مورد وم برای این فرایند
چهار ـشناخت روش های پویا نگه داشتن مجموعه کتابخانه
از نظر ساختاری و تشکیلاتی بخش مجموعه سازی دارای سه واحد زیر است؟
یک ـواحد انتخاب و سفارش کتاب
دو ـواحد انتخاب و سفارش نشریات ادواری
سه ـواحد اهدا و مبادله
مرجع شناسی ؟
شامل شناخت منابع مرجع، بخش مرجع، کتابدار مرجع، کار مرجع و نهایتا فرایند مرجع است
منابع مرجع ؟
منابعی هستند که برای پاسخگویی به سؤالات لحظه ای تهیه شده اند و هیچگاه خواننده از ابتدا تا انتهای آن را نمی خواند بلکه در پی پرسشی که برایش پیش آمده به منابع مرجع مراجعه می کند.این منابع به دلیل استفاده همگانی و همیشگی معمولا امانت داده نمی شوندو در بخش مرجع نگهداری می شوند
بخش مرجع ؟
در دسترس ترین بخش هر کتابخانه است به جهت اینکه پاسخگوی اولین پرسش های مراجعان باشد و هر گونه نیاز اطلاعاتی آنان را رفع سازد.از آنجا که این بخش در ارتباط مستقیم با مراجعه کننده است به عنوان قلب کتابخانه شناخته می شود و می تواند بر دیگر بخش ها تأثیر گذار باشد
کتابدار مرجع ؟
فردی است با روابط عمومی قوی، اخلاق خوش و با حوصله جهت پاسخگویی به هر نوع سؤالی که از جانب مراجعان مطرح می شود
وظیفه وی این است که با مهارت و تجربه و شناخت کامل منابع مرجع بتواند در مناسب ترین زمان، بهترین اطلاعات را برای پاسخگویی به سؤال مراجعان بدست آورد
کار مرجع ؟
کار مرجع همان پاسخگویی به سؤال مراجعان است که در این زمینه توجه به سه نکته ضروری است:اول وقت مناسب، دوم مراجعه کننده مناسب و سوم اطلاعات مناسب است
به مجموعهٔ کارها و فعالیت هایی که شامل چهار عنصر مراجعه کننده ، سوال مرجع ، کتابدار مرجع ، و منبع مرجع است و در بخش مرجع صورت می گیرد فرایند مرجع
می گویند
تعریف فرایند مرجع ؟
مجموعه فعالیت هایی که با پرسشی از سوی مراجعه کننده آغاز می شود و با ارائه پاسخی درست و مناسب از سوی کتابدار مرجع به پایان می رسد
کمیت و کیفیت خدمات مرجع به عوامل زیر بستگی دارد؟
یک ـ شرایط جامعه
دو ـ سنتهای جامعه
سه ـ انواع مراجعه کنندگان
چهار ـ نوع و اندازه کتابخانه
پنج ـ منابع کتابخانه
شش ـ فلسفه کتابدار، با در نظر گرفتن سازمان و مدیریت کتابخانه
پرسش مرجع ؟
مهمترین بخش فرایند مرجع را آگاهی یافتن کتابدار مرجع از نیاز مراجعه کننده به اطلاعات تشکیل می دهد که در
قالب سؤال مطرح می گردد
انواع پرسش های مرجع ؟
سؤالات مرجع را می توان به صورت ظریف تر به چهار دسته تقسیم کرد؟
یک ـ راهنما. «فهرست کجاست؟» «نمایه ها کجا هستند؟ زمان مورد نیاز برای پاسخ به چنین سؤالاتی چندان قابل توجه نیست، اما پرسشهای راهنما می تواند بین سی تا پنجاه درصد از سؤالاتی را که در روز از یک کتابدار پرسیده می شود. دربر می گیرد
دو ـ مرجع آماده. «نام فرماندار آلاسکا چیست؟» «طول رودخانه آمازون چقدر است؟این پرسش ها از پرسش های معمول مرجع آماده یا داده ای است که به یک پاسخ مشخص، صریح و معمولا ساده نیاز دارد. اطلاعات مورد درخواست معمولا بدون سختی در آثار مرجع استاندارد، از دائرةالمعارفها تا سالنامه ها و نمایه ها یافت می شود. به بسیاری از این آثار می توان در یک پایانه رایانه ای دسترسی یافت. حدود پنجاه تا شصت درصد سؤالاتی که در یک کتابخانه عمومی پرسیده می شود از این نوع هستند
فهرست نویسی ؟
در علوم کتابداری و اطلاع رسانی، فهرستنویسی به فرایندی گفته می شود که برای آماده سازی یک کتاب، یا یک مجموعه مکتوب، یا چندرسانه ای انجام می شود تا دستیابی سریع و صحیح به آن کتاب یا مجموعه میسر شود
هدف اصلی فهرستنویسی، برقراری نظمی است که به کمک آن هم کتابدار و هم مراجعه کننده بتوانند به سهولت و صحت، کتاب مورد نیاز خود را از میان کتابهای موجود در کتابخانه بیابند
؟(DDC)رده بندی دهدهی دیویی
رده بندی مشهور علوم کتابداری و اطلاع رسانی برای تعیین موضوع اصلی کتاب می باشد. این رده بندی جهانی در سهولت انتخاب ، تحقیق ، تعیین مکان فهرست نویسی علمی کتابها نقش مؤثری دارد
ده رده اصلی
کلیات
۰۰۰
فلسفه و روانشناسی
۱۰۰
دین
۲۰۰
علوم اجتماعی
۳۰۰
زبان
۴۰۰
علوم
۵۰۰
فنون
۶۰۰
هنر
۷۰۰
ادبیات
۸۰۰
تاریخ و جغرافیا
۹۰۰
؟ (LCC)رده بندی کنگره
روشی برای رده بندی موضوع کتب و دانشها است و بجای کدگذاری شماره، یک یا چند حرف انگلیسی را برای ترتیب موضوعات کلی درنظر گرفته و از اعداد برای توسعه آن بهره برده است
رده های اصلی بیست و یک گانه ؟
کلیات
A
فلسفه ،روانشناسی، مذهب
B
علوم وابسته به تاریخ
C
تاریخ
D
تاریخ ایالات متحده
E
تاریخ محلی ایلات متحده؛ تاریخ آمریکا
F
جغرافیا، مردم شناسی
سرگرمی ها
G
علوم اجتماعی
H
علوم ی
J
حقوق
K
آموزش و پرورش
L
موسیقی
M
هنرهای تجسمی
N
زبان و ادبیات
P
علوم طبیعی و ریاضی
Q
پزشکی
R
کشاورزی
S
تکنولوژی
T
علوم نظامی
U
علوم دریایی
V
کتابشناسی و کتابداری
Z
پایگاه اطلاعاتی ؟
مجموعه ای از اطلاعات که به منظور تأمین نیازهای
اطلاعاتی یک مؤسسه در کاربردهای مختلف و حذف دوباره کاری و ایجاد هماهنگی و استقلال اطلاعات ، به روش های ویزه ای سازمان می یابد
سواد اطلاعاتی ؟
مجموعه مهارت هایی است که فرد را قادر می سازد نیاز اطلاعاتی خود را تشخیص دهد
با شناسایی منابع اطلاعاتی موجود به تدوین روش جستجو دراین منابع پرداخته و پس از انجام جستجو
اطلاعات به دست آمده را ارزیابی کرده و به منظور تولید اطلاعات جدید پیوند لازم بین اطلاعات جدید را با دانش قبلی خود برقرار سازد
عوامل مؤثر بر اهمیت سواد اطلاعاتی
یک ـ گسترش روز افزون فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و پیوند مستمر آن با زندگی روز مره افراد
دو ـ توسعه آموزش عالی بویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی و تنوع دانشجویان و دوره های آموزشی
سه ـ تخصصی تر شدن زمینه های مطالعاتی و تحقیقاتی در همه رشته های علمی
چهار ـ انفجار اطلاعات، آلودگی اطلاعات و ضرورت استخراج مناسب منابع معتبر
تهیه کننده ؛خالد نیسی
درباره این سایت